ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΕΝ ΜΕΣΩ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ
Πιο κάτω παραθέτουμε ένα επίκαιρο άρθρο σχετικά με τα επίπεδα δανεισμού στην οικονομία του τόπου μας, που αφορούν κυρίως την περίοδο 2019 με 2021. Με αφορμή την εξέλιξη της πορείας της πανδημίας, η οποία επηρέασε και εξακολουθεί να επηρεάζει στον μέγιστο βαθμό τις οικονομίες ανά το παγκόσμιο από το τέλος του 2019 μέχρι και σήμερα, στο άρθρο επισημαίνουμε σημαντικά στοιχεία που αφορούν τα επίπεδα δανεισμού στην Κύπρο και που φανερώνουν την αβεβαιότητα, την γενική έλλειψη αισθήματος ασφάλειας και την μείωση της επιχειρηματικής και οικονομικής δραστηριότητας, κυρίως κατά το 2020. Αν και τα επίπεδα δανεισμού σήμερα έχουν αυξηθεί, σίγουρα δεν έχουν φτάσει αυτά του 2019. Από την μία, είναι γεγονός ότι τα υπέρογκα δάνεια δεν φέρουν σε καμία περίπτωση κάποιο θετικό αντίκτυπο στους οικονομικούς δείκτες μίας χώρας (βλέπε κακός δανεισμός στην πριν το 2013 εποχή). Είναι επίσης γεγονός όμως ότι κάποια υγιή και ισορροπημένα επίπεδα δανεισμού φανερώνουν σε μια χώρα την παρουσία οικονομικής δραστηριότητας και ανάπτυξης, που για να ανακτηθεί πλήρως στην Κύπρο, πρώτα απ’ όλα χρειάζεται χρόνο και στήριξη, τόσο από το κράτος, όσο και από όλους τους σχετικούς αρμόδιους φορείς και οργανισμούς.
Η πανδημία δυστυχώς έχει προκαλέσει οικονομικές ανησυχίες και αβεβαιότητα, με τρόπο που επηρεάζει τα επίπεδα δανεισμού. Αυτό συμβαίνει αφού τόσο η πλευρά ενός νοικοκυριού ή μιας επιχείρησης (ειδικότερα εάν αυτή η επιχείρηση απασχολείτο με τουριστικά, εστιατόρια κ.α.) που θα επιχειρήσει να εξασφαλίσει δάνειο, όσο και η πλευρά του Πιστωτικού Ιδρύματος, το οποίο θα πρέπει να αξιολογήσει την βιωσιμότητα του πελάτη, διατηρούν μεγάλες επιφυλάξεις.
Εάν συγκρίνουμε το πρώτο εξάμηνο του 2021 σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2019 (προ πανδημίας), έχει καταγραφεί μείωση παραχώρησης δανείων, κατά 23%. Ενώ σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2020, εν καιρό έξαρσης πανδημίας, έχει αυξηθεί ο δανεισμός, κατά 37%. Σημειώνουμε ότι η εν λόγω αύξηση πιθανότατα να οφείλεται στην βοήθεια που είχε παραχωρηθεί από το Κράτος, μέσω του σχεδίου επιδότησης επιτοκίων, αναφορικά με τα στεγαστικά δάνεια.
Σύμφωνα με τα δεδομένα και τις εξελίξεις που έχουν καταγραφεί, τα συνολικά καθαρά νέα δάνεια που έχουν παραχωρηθεί από τις Τράπεζες κατά την περίοδο 01/01/21 μέχρι 30/06/21, ανέρχονται στα €1.352 εκ. Αυτό σημαίνει αύξηση κατά 36,8% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2020, όταν ο δανεισμός ανερχόταν στα €989 εκ. Εάν συγκρίνουμε με το πρώτο εξάμηνο του 2019, ο δανεισμός έχει μειωθεί κατά 23,1%, αφού παραχωρήθηκαν συνολικά δάνεια ύψους €1.758 εκ.
Πιο συγκεκριμένα, κατά την προαναφερόμενη περίοδο σύγκρισης, τα δάνεια που αφορούν νοικοκυριά, ήταν συνολικού ύψους €667 εκ. κατά το έτος 2021, ενώ το 2019 και 2020, ανέρχονταν στα €636 εκ. και €445 εκ., αντίστοιχα.
Από την άλλη, τα επιχειρηματικά καθαρά νέα δάνεια καταγράφτηκαν στα €685 εκ. το πρώτο εξάμηνο του 2021, ενώ τις προηγούμενες 2 χρονιές (το 2019 και 2020), ανέρχονταν στα €1.122 εκ. και €543 εκ., αντίστοιχα. Επομένως, κατά το 2021 χορηγήθηκαν κατά 26,1% περισσότερα επιχειρηματικά δάνεια σε σύγκριση με το 2020, και 39% λιγότερα σε σύγκριση με το 2019.
Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, συγκεκριμένα για τον μήνα Ιούνιο του 2021, τα συνολικά δάνεια κατέγραψαν καθαρή αύξηση €244,2 εκ., σε σύγκριση με καθαρή μείωση €24,3 εκ. τον Μάιο του 2021.
Σημειώνουμε ότι οι πιο πάνω αυξήσεις στην παραχώρηση δανεισμού οφείλονται και στα Σχέδια Χορήγησης που προκηρυχθήκαν από το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, το πρώτο εξάμηνο του 2021. Μέσω των Σχεδίων αυτών θα διατεθούν πέραν των €90 εκ., με απώτερο σκοπό την επανεκκίνηση της οικονομίας του τόπου. Αναφέρουμε ότι τα εν λόγω σχέδια αφορούν τόσο της επιχειρήσεις όσο και τα νοικοκυριά («Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων του Μεταποιητικού τομέα και άλλων στοχευμένων οικονομικών δραστηριοτήτων», «Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω στις Κατοικίες» και «Ενίσχυση Νέας Επιχειρηματικότητας»).
Σημειώνουμε επίσης ότι προσεχώς αναμένεται να προκηρυχθούν και τα σχέδια για «Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων» και «Ψηφιακή Αναβάθμιση Επιχειρήσεων», τα οποία θα ενισχύσουν ακόμη περισσότερο την επαγγελματική ενασχόληση του νεότερου πληθυσμού.
Καταλήγοντας, θέλουμε να πιστεύουμε ότι η πρόσφατη αύξηση στα επίπεδα δανεισμού μέσα από τα κρατικά και Ευρωπαϊκά σχέδια (όπως αυτά που αναφέρονται πιο πάνω) θα ενισχύσει την οικονομία και τα νοικοκυριά, όχι μόνο μεμονωμένα, αλλά και με αλυσιδωτές επιδράσεις. Εάν με αργά αλλά σταθερά βήματα εμπλουτιστεί η επιχειρηματικότητα και η οικονομική δραστηριότητα του τόπου θέτοντας βάσεις σταθερές, ουσιαστικές και βιώσιμες, τότε η οποιαδήποτε ανάπτυξη που ενδεχομένως επιτευχθεί κατά τα επόμενα χρόνια, ίσως έχει και συνέχεια μακροπρόθεσμα. Για να γίνει αυτό, ίσως θα πρέπει να μετατοπίσουμε πόρους από τις παραδοσιακές δανειοδοτήσεις στην οικοδομική βιομηχανία και τουρισμό, και να επενδύσουμε σε νέες παραγωγικές ιδέες όπως την παιδεία, την υγεία, την τεχνολογία και την ενέργεια, ξεκινώντας από τους νέους επιχειρηματίες. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει και οι Τράπεζες να γίνουν πιο ευέλικτες και λιγότερο γραφειοκρατικές και να πάρουν εμπεριστατωμένα ρίσκα, επενδύοντας με αυτόν τον τρόπο στο μέλλον. Να μην φτάσουν δηλαδή στο άλλο άκρο του 2013 και να απορρίπτουν κάθε αίτηση που δεν είναι θωρακισμένη με εγγυήσεις, αφού έτσι κινδυνεύουν να χαθούν καλές επιχειρηματικές ιδέες. Άλλωστε, τα άκρα ποτέ δεν οδηγούν σε επιθυμητά αποτελέσματα. Αυτή είναι και η μεγάλη πρόκληση για την Κυπριακή οικονομία στην μετά-κορονοϊό εποχή.
Βιβλιογραφία:
1. Μακριά από τα επίπεδα του 2019 ο δανεισμός εξαμήνου | Stockwatch – Παράθυρο στην Οικονομία
2. Ανάρπαστα τα σχέδια χορηγιών για επιχειρήσεις | Stockwatch – Παράθυρο στην Οικονομία
3. Central Bank of Cyprus – Στατιστικά Στοιχεία Καταθέσεων και Δανείων των Νομισματικών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων (ΝΧΙ)
“THE REVITA TEAM”
Σημείωση: Τα άρθρα και τα δημοσιεύματα της εταιρείας μας, σκοπό έχουν να παραθέσουν στοιχεία για συγκεκριμένα θέματα καθώς και απόψεις που βασίζονται σε εμπειρία και γνώση που έχει αποκτηθεί. Απώτερος σκοπός μας είναι η επιμόρφωση των αναγνωστών στο σύνολο τους και όχι η παροχή συμβουλών για συγκεκριμένες περιπτώσεις. Για όλα τα προηγούμενα άρθρα της εταιρείας μας, μπορείτε να επισκεφτείτε την σελίδα μας στο Facebook, https://www.facebook.com/revitaconsult όπως και το blog στην ιστοσελίδα μας.