Κακοδιαχείριση και ελλιπής έλεγχος. Τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, μαρτυρούν ότι αυτές ήταν οι κύριες αιτίες για την πορεία του Συνεργατισμού προς την καταστροφή. Αυτές ήταν οι αιτίες πριν το 2013, αλλά δυστυχώς και μετά, όταν δηλαδή η ΣΚΤ κρατικοποιήθηκε και ήταν κάτω από κυβερνητική διαχείριση.
Υπήρχε άραγε το χρονικό περιθώριο και η ευχέρεια ενεργειών που θα μπορούσαν να παρθούν από την κυβέρνηση για να σωθεί ο Συνεργατισμός; Από την μια, ο πολύ υψηλός δείκτης ΜΕΔ που δεν βελτιωνόταν και οι ασφυκτικές πιέσεις των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών δεν βοήθησαν τις συνθήκες για την λήψη αποτελεσματικών μέτρων προς την εξυγίανση ενός πιστωτικού οργανισμού με 18 πλέον διαφορετικές πιστωτικές εταιρείες και 300 χιλιάδες πελάτες. Από την άλλη όμως, το “bail out” έδωσε παράταση ζωής και αν οι διορισμοί και οι ενέργειες ήταν πιο σοφοί και στοχευμένοι, δεν θα βρισκόμασταν στη θέση που είμαστε 5 χρόνια μετά. Για αυτό η παρούσα κυβέρνηση σίγουρα δεν μπορεί να κατηγορεί μόνο τους προκάτοχους της.
Δυστυχώς στο τέλος, αυτό που απέμεινε ήταν απλά να συγκρατηθούν οι δείκτες σε αποδεκτά επίπεδα και να εξευρεθεί επενδυτής για την ιδιωτικοποίηση της ΣΚΤ. Αυτό που έγινε όμως ήταν για ακόμα μια φορά να ληφθούν αποφάσεις με το πιστόλι στον κρόταφο και ο φορολογούμενος πολίτης να επιβαρύνεται το κόστος λανθασμένων αποφάσεων δεκαετιών.
Η κοινή αντίληψη είναι ότι παρά την σύσταση ερευνητικών επιτροπών, οι υπαίτιοι θα παραμείνουν “γνωστοί αλλά ατιμώρητοι”. Οι ευθύνες δεν θα έχουν πάλι κάτοχο. Θα μπορέσουν τουλάχιστο να καταγραφούν τα λάθη έτσι ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον;
Το αίσθημα περί δικαίου δεν έχει ικανοποιηθεί και υπάρχει πολλή πικρία και δημιουργήθηκε ίσως για πρώτη φορά στην Κύπρο, μεγάλο χάσμα τάξεων, αφού η μεσαία τάξη συρρικνώνεται. Διερωτόμαστε αν πράγματι το σχέδιο ΕΣΤΙΑ θα αποκαταστήσει μια λαβωμένη μεσαία τάξη.
Αν θέλουμε τώρα να δούμε την πιο μεγάλη εικόνα, αυτή είναι ότι, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν, πιστέψαμε επιπόλαια ότι σαν λαός τα γνωρίζουμε όλα. Το τραπεζικό σύστημα ήταν μεγαλύτερο από το ΑΕΠ κατά 5 φορές περίπου και συγκρίναμε τον εαυτό μας με το Λουξεμβούργο. Κανείς δεν είπε ότι εκεί υπήρχαν πάνω από 200 Τράπεζες και όχι 6-7, άρα και μεγαλύτερη διασπορά του κινδύνου.
Δίδαμε παράλογα ψηλά επιτόκια, με αποτέλεσμα την συσσώρευση καταθέσεων. Αυτές τις καταθέσεις έπρεπε να τις δανείσουμε και τις δανείσαμε εντελώς άσοφα. Αναπτύχθηκε μια ‘‘περίεργη σχέση’’ μεταξύ πολιτικών, τραπεζιτών και developers. Η διαπλοκή του τραπεζικού τομέα με την εξουσία ήταν απίστευτη. Ο ιδιωτικός δανεισμός έφτασε στα €55 δις, 3 φορές το ΑΕΠ. Ήμασταν και παραμένουμε σχεδόν ο πιο υπερδανεισμένος λαός στον κόσμο, χωρίς ορθολογιστικά κριτήρια, απλώς με υποθήκες ακινήτων υπερτιμημένων χωρίς πραγματικές δυνατότητες αποπληρωμής.
Όλοι είχαν τις ευθύνες τους για αυτή την φούσκα. Στην Λαϊκή κάποιοι τραπεζίτες θεοποιήθηκαν. Στον Συνεργατισμό από την άλλη, δεν υπήρχε έλεγχος, το σύστημα δημιούργησε μικρούς Ναπολέοντες με εξουσία την οποία καταχράστηκαν από μικρά χωριά μέχρι μεγάλα αστικά κέντρα για ίδιο όφελος. Στην πρώτη περίπτωση έγινε “bail in” στην δεύτερη “bail out”. Στην πρώτη, πλήρωσε ο κόσμος άμεσα (με τις καταθέσεις, τις μετοχές και τα αξιόγραφα του), στην δεύτερη, η κυβέρνηση, δηλαδή πάλι με τα λεφτά του φορολογούμενου (έμμεσα).
Ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ είπε, “Μεταξύ μιας καλής απόφασης, μιας κακής απόφασης και μιας μη απόφασης, το τελευταίο είναι το χειρότερο”.
Έκλεισαν επιχειρήσεις, σπίτια, έγινε κούρεμα καταθέσεων, χάθηκαν μετοχές, χρεόγραφα και ο λαϊκισμός έδινε και έπαιρνε για αποζημιώσεις υπαλλήλων και ταμεία προνοίας. Αυτή είναι η εικόνα μιας οικονομίας που αντί να στηριχθεί σε πιο μακροχρόνιες πολιτικές και υποδομή, μιλά για πύργους και διαβατήρια.
Η κυβέρνηση πήρε αποφάσεις, οι οποίες προφανώς αποδείχθηκαν ανεπαρκείς, ενώ προχώρησε σε διορισμούς “φτωχούς” και ατυχείς που δεν βοήθησαν. Άτομα σε θέσεις κλειδιά, με γνώσεις περιορισμένες που απλώς ξέρουν να χειρίζονται την πολιτική γλώσσα και την διπλωματία και να ελίσσονται σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παρά τεχνοκράτες και καλούς διευθυντές.
Η ζωή όμως συνεχίζεται και πρέπει να δούμε όλοι μπροστά με θετικό πνεύμα. Η εταιρεία μας προσπαθεί να βοηθήσει σε αναδιαρθρώσεις με τρόπο που να κερδίσουν όλοι, μόνο τότε οι λύσεις είναι λειτουργικές και αντέχουν στον χρόνο. Εμπλέκεται ταυτόχρονα στη μελέτη και δημιουργία νέων έργων στον τομέα της παιδείας, υγείας, logistics, παραγωγικής διαδικασίας, τομέων με ευρύ φάσμα, όπου θα βοηθήσουν πλατιές μάζες πληθυσμού. Μόνο έτσι ευημερεί και πάει μπροστά και αναγεννιέται ένα κράτος.
[content_block id=45]
