Συνεχίζοντας την καταγραφή των γεγονότων σε σχέση με τον Συνεργατισμό, κρίνουμε σκόπιμο να αναφερθούμε και να συγκρίνουμε την περίπτωση της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας με αυτή της Λαϊκής Τράπεζας.
Τελικά τι έγινε με την Λαϊκή Τράπεζα και την Τράπεζα Κύπρου? Θεωρούμε ότι το μεγάλο χτύπημα που τις συντάραξε ήταν οι ζημιές στα ομόλογα της Ελληνικής Κυβέρνησης. Το γεγονός αυτό, σε συνάρτηση βεβαίως με την ύπαρξη ψηλού δείκτη μη εξυπηρετούμενων δάνειων, την συσσώρευση πιστωτικού κινδύνου στις εταιρείες ανάπτυξης γης, το ψηλό κόστος καταθέσεων κ.α, προκάλεσαν την τεράστια ανάγκη σε περαιτέρω κεφάλαια από τους μετόχους, κάτι στο οποίο προφανώς δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν πλέον να ανταποκριθούν.
Η έκδοση νέου κεφαλαίου απέτυχε. Έτσι, η κυβέρνηση από την μια διέθεσε μέσω της βουλής €1.8 δις. για ανακεφαλαιοποίηση της Λαϊκής Τράπεζας και η Κεντρική ζητούσε συνεχώς ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ELA) για να διατηρηθούν οι δείκτες ρευστότητας.
Αυτά έφεραν νευρικότητα στους καταθέτες που άρχισαν να αποσύρουν λεφτά.
Η Λαϊκή κατέρρεε και η κυβέρνηση αδυνατούσε να ανταποκριθεί και να επιβεβαιώσει τα περί της προστασίας των εγγυημένων €100Κ. Το τελικό αποτέλεσμα γνωστό. Με το πιστόλι στο κρόταφο αποδεχτήκαμε κούρεμα καταθέσεων, ομολόγων και αξιογράφων, ενώ η Λαϊκή θα απορροφείτο από την Τράπεζα Κύπρου. Οι δυο Τράπεζες έγιναν μια, με πολλά προβλήματα, στρεβλώσεις και έλλειψη μηχανισμού λήψης γρήγορων αποφάσεων. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το bail – in στη Λαϊκή Τράπεζα ανήλθε στα €4,9 δις. ενώ στην Τράπεζα Κύπρου γύρω στα €4,5 δις. (τόσο από ανασφάλιστους καταθέτες όσο και από κατόχους αξιογράφων).
Έκτοτε, πέρασαν 5 χρόνια και ακούμε συχνά διθυράμβους για οικονομικό θαύμα που όμως σίγουρα δεν είναι. Δημιουργήθηκαν αδικίες, στρεβλώσεις, ανισότητες. Το μόνο που ακούμε έκτοτε είναι για αναδιαρθρώσεις, ανακτήσεις χρεών, εκποιήσεις και αφερεγγυότητα και όχι για εποικοδομητικό δανεισμό σε νέους ή υφιστάμενους πελάτες που θα ανορθώσουν την οικονομία.
Τα τελευταία μόνο δυο χρόνια, τα πράγματα έδειχναν καλύτερα και λαμβάνονταν αποφάσεις και από πλευράς πολιτείας αλλά και από πλευράς τραπεζών. Γίναμε μάρτυρες ανταλλαγής χρεών έναντι ακίνητων, επενδύσεων σε νέες αναπτύξεις από ξένους επενδυτές, αύξηση τιμών και γενικά ένα πιο θετικό κλίμα και κινητικότητα που επικρατούσε. Μέχρι που ο εφιάλτης της οικονομικής καταστροφής ξανακτύπησε με την κατάρρευση και το κλείσιμο του Συνεργατισμού.
Πως εμφανίζεται σε όλα τα πιο πάνω ο Συνεργατισμός και πως προσομοιάζει με την υπόθεση της Λαϊκής.
Ο Συνεργατισμός έδειχνε μετά τις συνεχείς ενέσεις της κυβέρνησης (bail out) από το 2013 και ύστερα (περίπου €1.7 δις.), ότι είχε επαρκείς δείκτες, πλην όμως, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξετάζοντας τα επιμέρους θέματα και το δανειακό χαρτοφυλάκιο, ζήτησε όπως οι πρόνοιες για επισφάλειες αυξηθούν κατακόρυφα. Αυτό καθιστούσε τους δείκτες ανεπαρκείς. Μια νέα κεφαλαιοποίηση ήταν άμεσα αναγκαία από τους μετόχους που πλέον ήταν το ίδιο το Κράτος , ενώ ταυτόχρονα οι διάφορες φήμες έπλητταν το ίδρυμα, με επακόλουθο την συνεχή απόσυρση καταθέσεων.
Τον ρόλο του ELA ανέλαβε ουσιαστικά με κάποιες κινήσεις η κυβέρνηση για να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη, με παροδικά όμως αποτελέσματα.
Όπως και στην Λαϊκή Τράπεζα, έτσι και εδώ η κυβέρνηση σε περίπτωση κατάρρευσης της ΣΚΤ δεν θα μπορούσε να εξασφαλίσει τις εγγυημένες €100Κ, αφού ανέρχονταν σε πολλά δισεκατομμύρια που δεν θα μπορούσε να πληρώσει (ή θα έπρεπε να πάει σε νέο μνημόνιο με ότι αυτό συνεπαγόταν).
Οπόταν υπό τις περιστάσεις, η λύση της εξαγοράς από μια άλλη Τράπεζα φαίνεται η πιο καλή, με απώτερο στόχο την διάσωση των καταθέσεων αλλά και των θέσεων εργασίας.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δόθηκαν όσον αφορά την εξαγορά της ΣΚΤ, η Ελληνική Τράπεζα θα αποκτήσει συνολικά στοιχεία ενεργητικού ύψους €10 δις περίπου, τα οποία περιλαμβάνουν εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους €4,6 δις, κρατικά ομόλογα ύψους €4,1 δις και μετρητά €1,6 δις, καθώς επίσης και καταθέσεις πελατών ύψους €9,7 δις. Θα πάρει δηλαδή το «καλό» κομμάτι της ΣΚΤ, το οποίο θα ενισχυθεί επιπλέον με κρατικές εγγυήσεις για τυχόν επισφάλειες από δάνεια.
Το «κακό» κομμάτι θα δοθεί στην κυβέρνηση που θα αναλάβει να διαχειριστεί ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων €7 δις περίπου, μέσα από την δημιουργία ενός Φορέα. Με αυτό τον τρόπο βγαίνουν από το τραπεζικό σύστημα €7 δις ΜΕΔ, από τα οποία το Κράτος ευελπιστεί ότι θα προκύψουν έσοδα τα οποία θα μετριάσουν έτσι το κόστος της στήριξης.
Επιπλέον έχει εξαγγελθεί η δημιουργία του σχεδίου ΕΣΤΙΑ, με σκοπό να συμβάλει στην αντιμετώπιση των ΜΕΔ, στηρίζοντας τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Τι προνοεί το σχέδιο ΕΣΤΙΑ όμως και ποιοι μπορούν να ενταχθούν σε αυτό το σχέδιο. Επιγραμματικά αναφέρουμε τα πιο κάτω:
- Το δάνειο να είναι εξασφαλισμένο με την πρώτη κατοικία
- Η αγοραία αξία της κατοικίας να μην υπερβαίνει τις €350Κ
- Το δάνειο να ήταν Μη Εξυπηρετούμενο κατά την 30η Σεπτεμβρίου 2017
- Το συνολικό οικογενειακό ετήσιο εισόδημα του δανειολήπτη να μην υπερβαίνει τις €50Κ
- Τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία του νοικοκυριού, εξαιρουμένης της πρώτης κατοικίας, δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν σε τιμές αγοράς το 125% της αξίας της πρώτης κατοικίας
Εάν ο δανειολήπτης πληρεί τα πιο πάνω, τότε το δάνειο του θα αναδιαρθρώνεται μετά από σχετική αίτηση προς το πιστωτικό ίδρυμα που διατηρεί το δάνειο και αφού το εν λόγω ίδρυμα θα έχει συμβληθεί με τον ΚΟΑΓ, μέσω του οποίου θα χρηματοδοτηθεί το σχέδιο. Η αναδιάρθρωση του δανείου θα προνοεί τα εξής:
- Το δάνειο θα περιορίζεται σε ένα ποσό που θα ισούται με το χαμηλότερο ποσό μεταξύ του ποσού του δανείου και του ποσού της αγοραίας αξίας της πρώτης κατοικίας (άρα αν η αξία της κατοικίας είναι χαμηλότερη του δανείου, θα προκύπτει διαγραφή δανείου)
- Η διάρκεια αποπληρωμής του δανείου δεν θα υπερβαίνει τα 25 έτη
- Το επιτόκιο θα είναι μεταβλητό, βασιζόμενο στο 6Μ Euribor πλέον περιθώριο 2,5%, ενώ δεν θα μπορεί να ξεπεράσει το 3,5%
- Θα διατηρούνται οι υφιστάμενες εξασφαλίσεις και δεν θα ζητούνται επιπρόσθετες
- Ο ΚΟΑΓ θα καταβάλει το 1/3 της αναδιαρθρωμένης δόσης, καθ’ όλη την διάρκεια του δανείου, με την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης θα καταβάλει τα υπόλοιπα 2/3 της δόσης.
- Στην περίπτωση που ο δανειολήπτης διακόψει την πληρωμή των δόσεων του, τότε ο ΚΟΑΓ θα διακόψει την δική του συνεισφορά και σε περίπτωση τερματισμού του δανείου, η σύμβαση με τον ΚΟΑΓ θα ακυρώνεται.
Δείχνουν όμως πράγματι τα πιο πάνω ότι θα βοηθηθούν οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες; (πόσο ευάλωτος οικονομικά είναι κάποιος με περιουσία €800K και ετήσιο εισόδημα €50Κ).
Παρ’ όλες τις αδυναμίες του Σχεδίου ΕΣΤΙΑ, ευελπιστούμε ότι όλοι οι φορείς, η πολιτεία και οι τράπεζες θα στηρίξουν τα πιο πάνω, με σκοπό να ξεφύγουμε από την δίνη των ΜΕΔ, αλλά και την αφερεγγυότητα των πολιτών. Η ανάγκη αντιμετώπισης του προβλήματος επιβάλλεται, έτσι ώστε να μπορούμε να επικεντρωθούμε σε πιο παραγωγικούς τομείς και σε δραστηριότητες που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη και στην βελτίωση της οικονομικής «κουλτούρας».
Στο επόμενο και τελευταίο άρθρο της τριλογίας αυτής θα τοποθετηθούμε με κριτικό μάτι για όλα αυτά που έγιναν. Νιώθαμε ότι σε πρώτη φάση θα έπρεπε να δώσουμε τα δεδομένα (επιμόρφωση) και κατόπιν να εκφράσουμε εποικοδομητική κριτική (ευνομία).
Σημειώνουμε ότι τα δεδομένα τα οποία έχουμε καταγράψει στο παρών άρθρο αντλήθηκαν από τις διάφορες επίσημες και ανεπίσημες ανακοινώσεις των εμπλεκόμενων πλευρών, που ελέγχονται για την ορθότητα τους.
[content_block id=45]
