Σε συνέχεια των Προεδρικών Εκλογών που διεξήχθηκαν πρόσφατα και των θεμάτων τα οποία αποτέλεσαν αιτίες συζητήσεων, διαξιφισμών και αντιπαραθέσεων, έχουμε προχωρήσει σε συνεργασία με τον φίλο και πελάτη της εταιρείας μας, κο Ιούλιο Μαρκίδη, στην ετοιμασία ανοικτής επιστολής η οποία στάληκε και στον ΠτΔ, μέσω της οποίας παραθέταμε προτάσεις και εισηγήσεις σε σχέση με φλέγοντα θέματα της οικονομίας και της ευνομίας που όλοι μας θέλουμε να διακρίνει επιτέλους την κοινωνία μας.
Παραθέτουμε πιο κάτω απόσπασμα της επιστολής, με αυτούσιες τις προτάσεις μας προς τον Πρόεδρο, οι οποίες αποτελούν ένα «Δεκάλογο», με σκοπό τον προβληματισμό του κάθε υγιώς σκεπτόμενου πολίτη στο τόπο μας.
- Σε πολλά επαγγέλματα και τομείς της οικονομίας υπάρχουν αχρείαστοι περιορισμοί για το ποιος μπορεί να τα εξασκεί. Αυτοί θα πρέπει να αρθούν και να ισχύει μόνο η βασική αρχή της προστασίας του καταναλωτή και όχι του επαγγελματία σε ατομικό επίπεδο. Άλλωστε οι αρχές της ΕΕ και οι αποφάσεις των ευρωπαϊκών δικαστηρίων είναι σαφέστατες.
- Όσο υπάρχει χάσμα απολαβών και όρων εργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα θα δημιουργούνται τεράστια προβλήματα. Ο δημόσιος τομέας θα αντλεί πόρους και ανθρώπινο δυναμικό από τον ιδιωτικό και θα συνεχίζονται τα φαινόμενα του νεποτισμού, του μέσου και των εκ του ασφαλούς δεύτερων δουλειών. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί πραγματικά οικονομικά προβλήματα αλλά και το αίσθημα της έλλειψης ευνομίας και της αδικίας.
- Στην δημόσια υπηρεσία θα πρέπει να δημιουργηθούν μηχανισμοί που να ανταμείβουν και να ωθούν στη σκάλα της ανέλιξης τα πραγματικά άξια στελέχη. Το ‘ήρθε η σειρά μου’ ή το ‘είμαι του κόμματος’ είναι καταστροφικά. Ας μην ξεχνάμε ότι με τον αναξιοκρατικό διορισμό κάποιου μη κατάλληλου προσώπου σε υπεύθυνη θέση, το τμήμα στο οποίο έχει τοποθετηθεί θα υποφέρει από αναποτελεσματικότητα και πολλά άλλα για πολλά χρόνια, μέχρι το πρόσωπο αυτό να αφυπηρετήσει.
- Οι αλλαγές στις πολεοδομικές ζώνες να μεταφερθούν σε τοπικό επίπεδο με διαφανές και δημόσιο σύστημα αλλαγών.
- Όλοι μιλούμε για την αυτονόμηση των νοσοκομείων αλλά παραγνωρίζουμε την αυτονόμηση των δημόσιων πανεπιστημίων μας. Αν δεν αυτονομηθούν πλήρως οικονομικά και διοικητικά το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το ΤΕΠΑΚ, για να αφήσουν πίσω τους τα σκάνδαλα και να αναπτυχθούν σαν σύγχρονα ακαδημαϊκά ιδρύματα, σύντομα θα τα ξεπεράσουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και θα επέλθει η φθορά.
- Για εμάς οι ιδιωτικοποιήσεις δεν είναι θέμα ιδεολογίας. Στην οικονομική ιστορία υπάρχουν καλά και κακά παραδείγματα ιδιωτικοποιήσεων και πρακτικών. Σαν γενική αρχή, ο ρόλος του κράτους είναι η αυστηρή εποπτεία και αυτός ασκείται καλύτερα όταν το ίδιο το κράτος δεν ασκεί δραστηριότητες άρα δεν είναι ταυτόχρονα επόπτης και εποπτευόμενος. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται και η διαπλοκή και η ανάμειξη κομμάτων και δημοσίων προσώπων στο κάθε τι, ακόμη και στο ποδόσφαιρο. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν τομείς στους οποίους το κράτος οφείλει να διατηρήσει λόγο και εμπλοκή, όπως για παράδειγμα η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το δικαίωμα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για όλους.
- Δώστε κίνητρα για επενδύσεις σε δεξαμενές νεανικής επιχειρηματικότητας και τομείς υψηλής τεχνολογίας ελκύοντας έτσι επενδύσεις στην Κύπρο αλλά βοηθώντας επίσης και τους νέους να δημιουργήσουν κάτι το διαφορετικό σε μια χώρα που το μόνο που βλέπουμε είναι οι υπηρεσίες και η οικοδομική ανάπτυξη.
- Τα ελπιδοφόρα μηνύματα από τις γεωτρήσεις φυσικού αερίου δεν θα πρέπει να μας εφησυχάσουν. Η διαχείριση των μελλοντικών εσόδων από την πώληση φυσικού αερίου είναι πολύ σοβαρό θέμα και ακόμη σοβαρότερο, η επιλογή των ατόμων ή του οργανισμού που θα την κάνει. Τρέμουμε με την ιδέα το οποιοδήποτε συμβούλιο συσταθεί για αυτό τον σκοπό να καταρτιστεί σε σώμα με τον ίδιο τρόπο που διορίζονται τα συμβούλια των ημικρατικών οργανισμών! Η αντιγραφή του Νορβηγικού μοντέλου δεν θα πρέπει να είναι μόνο στα λόγια, θα πρέπει να είναι κατά γράμμα και σε όλες του τις παραμέτρους.
Αφήνουμε τελευταία δύο θέματα τα ποία θεωρούμε υψίστης σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία του κράτους πρόνοιας και για την ευνομία:
- Επιλογή των αρίστων: αν κάποιος μελετήσει την διαδικασία διορισμού κεντρικού τραπεζίτη στις Ηνωμένες Πολιτείες ή στην Μεγάλη Βρετανία, όπου περνούν μέσα από διαδικασίες και συνεντεύξεις από επιτροπές της βουλής, από θεσμικά όργανα και από ‘ξεσκόνισμα’ του Tύπου για τον χαρακτήρα και τις γνώσεις τους, τότε θα δει ότι η σύγκριση με τις διαδικασίες στην μικρή χώρα μας δεν είναι καθόλου κολακευτική. Τα ‘βολέματα’ των ‘κακοφανισμένων’ και οι κομματικές επιλογές χαμηλώνουν τον πήχη. Αυτό ίσως να είναι και η ρίζα όλων των κακών μας και αντανακλάται και στην απαξίωση εκ μέρους των πολιτών ακόμη και στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Θα πρέπει να επιλέγουμε με διαδικασίες και πρωτόκολλα και όχι πάντοτε με το συναίσθημα, ούτε ποιος μας βοήθησε αλλά ούτε και στη βάση μόνο «ο τάδε χαίρει εκτίμησης». Βεβαίως δεν παραγνωρίζουμε ότι ο εκάστοτε Πρόεδρος θα επιλέγει άξια μεν πρόσωπα αλλά τέτοια που να ασπάζονται την δική του φιλοσοφία και όραμα.
- Συνταξιοδοτικό: Το 2013 πέραν από την τεράστια καταστροφή του κουρέματος, της απώλειας θέσεων εργασίας και των κοινωνικών προβλημάτων ταράχθηκαν συθέμελα οι δύο μεγάλοι πυλώνες του συνταξιοδοτικού μας συστήματος, το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και τα Ταμεία Προνοίας των επιχειρήσεων. Στο μεν πρώτο φάνηκε η γύμνια της δήθεν δανειοδότησης προς το κράτος, ύψους € 7 δις, τα οποία είναι αγύριστα, αλλά και η τεράστια αδικία της σχέσης του ποιοι συνεισφέρουν και ποιοι απολαμβάνουν. Στο δε δεύτερο, τα περισσότερα ταμεία προνοίας έχουν κλείσει, αφού υπέστηκαν κούρεμα, για να πάρουν οι εργαζόμενοι και να προστατεύσουν τις όποιες οικονομίες τους. Πλην όμως αυτές οι οικονομίες, μετά από πέντε χρόνια, έχουν χρησιμοποιηθεί από πάρα πολλούς απλώς για να επιβιώσουν. Έστω και αν πολλά ταμεία έχουν επαναδραστηριοποιηθεί, προβλέπονται μελλοντικά δύσκολά χρόνια με χαμηλά εισοδήματα για τους μελλοντικούς συνταξιούχους και αυτό θα πρέπει να προβληματίσει όλους μας. Η ανακατανομή των μονάδων με πιο δίκαιο τρόπο επιβάλλεται σε ένα κράτος όπου η σύνταξη ενός πολύ ψηλά αμειβόμενου ιδιωτικού υπαλλήλου είναι χαμηλότερη από την σύνταξη ενός μέσου κυβερνητικού υπαλλήλου που ούτως ή άλλως για δεκαετίες δεν συνείσφερε στα ίδια ποσοστά. Εδώ θα μπορούσε να έχει θέση το πολυσυζητημένο ταμείο αλληλεγγύης για σταδιακή αποκατάσταση των αδικιών, πλην όμως αυτό να δημιουργηθεί με ορθολογιστικό τρόπο.
Οι πιο πάνω προτάσεις ελπίζουμε να δώσουν τροφή για προβληματισμό και να αποτελέσουν αιτία και αφορμή για την έναρξη ενός ευρύτερου κοινωνικού διαλόγου ως προς τα θέματα της οικονομίας που θα έπρεπε να απασχολούν τον καθένα.
[content_block id=45]
