Ο περί Συμβούλων Αφερεγγυότητας Νόμος του 2015 και οι σχετικοί κανονισμοί, θεσπίζουν και ρυθμίζουν το επάγγελμα του Συμβούλου Αφερεγγυότητα (Σ.Α) στην Κύπρο. Η θεσμοθέτηση του επαγγέλματος κρίθηκε αναγκαία για σκοπούς διασφάλισης της σωστής και αποτελεσματικής εφαρμογής των διαδικασιών και σχεδίων που προνοούνται στο σύνολο των νομοθεσιών που εμπίπτουν στο πλαίσιο αφερεγγυότητας.

Ενέργειες/ Ιδιότητες του Συμβούλου Αφερεγγυότητας

Σύμφωνα με την νομοθεσία, μόνο αδειοδοτημένος Σύμβουλος Αφερεγγυότητας μπορεί να ενεργεί ως:

  • Σε σχέση με Νομικό Πρόσωπο (εταιρεία): o Εκκαθαριστής o Διαχειριστής / Παραλήπτης o Εξεταστής (Examiner)
  • Σε σχέση με φυσικό πρόσωπο:
    • Διαχειριστής Πτώχευσης o Προσωρινός Παραλήπτης Ιδιοκτησίας o Σύμβουλος Σχεδίου Αποπληρωμής Για να τύχει αδειοδότησης ένας Σ.Α, θα πρέπει να πληρεί τα πιο κάτω κριτήρια:
  • Να είναι μέλος της αρμόδιας αρχής που χορηγεί την άδεια, εκεί όπου η αρχή δεν είναι η Υπηρεσία Αφερεγγυότητας. Πιο συγκεκριμένα, αρμόδια αρχή θα μπορούσε να είναι ο ΣΕΛΚ (Σύνδεσμος Εγκεκριμένων Λογιστών) ή ο Δικηγορικός Σύλλογος.
  • Να είναι κάτοχος Πανεπιστημιακού τίτλου σπουδών
  • Να έχει απασχοληθεί για ελάχιστη περίοδο 3 ετών, σε μία από τις ακόλουθες ιδιότητες o Δικηγόρος/Νομικός o Εγκεκριμένος Λογιστής/ελεγκτής o Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος
    • Λειτουργός στον Επίσημο Παραλήπτη ή/και στην Υπηρεσία Αφερεγγυότητας
  • Να έχει αποκτήσει αποδεδειγμένη πείρα σε θέματα αφερεγγυότητας  Να έχει επιτύχει σε σχετικές εξετάσεις επαγγελματικής ικανότητας

Στο παρόν άρθρο και για σκοπούς πρακτικότητας, θα ασχοληθούμε με δύο από τις ιδιότητες που θα μπορούσε να έχει ο Σ.Α και αυτές είναι η ιδιότητα του Εξεταστή(Examiner) και του Συμβούλου Σχεδίου Αποπληρωμής. Οι ιδιότητες αυτές εστιάζουν κυρίως στην επιβίωση μίας επιχείρησης ή ενός προσώπου/νοικοκυριού. 

Εξεταστής – Examiner

Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες του Εξεταστή, διέπονται και καθορίζονται κάτω από τον Περί Εταιρειών Τροποποιητικό Νόμο του 2015 – Examinership.

Στόχος του νόµου είναι η θεσμοθέτηση ενός µηχανισµού αναδιάρθρωσης χρέους επιχειρήσεων µε σκοπό την αποκατάσταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και τη διατήρηση βιώσιµων επιχειρήσεων που θα βοηθήσουν την οικονοµική ανάπτυξη και τη διατήρηση απασχόλησης.

Τον διορισµό εξεταστή σε µια εταιρεία μπορεί να αιτηθεί η ίδια η εταιρεία , οποιοσδήποτε πιστωτής της εταιρείας, μέτοχοι της εταιρείας που κατέχουν 10% του κεφαλαίου της εταιρείας  και οποιοσδήποτε εγγυητής των υποχρεώσεων της εταιρείας.  Εξεταστής σε µια εταιρεία, θα μπορούσε να είναι μόνο Αδειοδοτημένος Σύμβουλος Αφερεγγυότητας.

Τα κριτήρια για να µπορεί να διοριστεί εξεταστής σε µια εταιρεία, τον οποίο διορισμό θα επικυρώσει το Δικαστήριο, είναι:

  • Η εταιρεία να είναι ανίκανη να πληρώσει τα χρέη της.
  • Δεν υπάρχει ψήφισµα ή διάταγµα για την εκκαθάριση της εταιρείας.
  • Υπάρχει εύλογη προοπτική επιβίωσης («reasonable prospect of survival»).

Η εταιρεία τίθεται υπό την προστασία του δικαστηρίου για περίοδο 4 µηνών. Μέσα στην περίοδο προστασίας, ο εξεταστής καλείται να εξετάσει τις οικονοµικές καταστάσεις της εταιρείας και να καταθέσει στο δικαστήριο προτάσεις συµβιβασµού ή σχεδίου διακανονισµού, οι οποίες έχουν προηγουµένως εξεταστεί και ψηφιστεί από τους πιστωτές και µετόχους της εταιρείας. Στις περιπτώσεις όπου το δικαστήριο επικυρώνει τις προτάσεις, αυτές είναι νοµικά δεσµευτικές προς όλα τα εµπλεκόµενα µέρη. Το δικαστήριο επικυρώνει τις προτάσεις, λαµβάνοντας υπόψη κατά πόσο είναι δίκαιες και σύµφωνες µε το δίκαιο της επιείκειας ((just and equitable), τη συνέχιση της επιχειρηµατικής δραστηριότητας, τη διάσωση θέσεων εργασίας καθώς επίσης και το γεγονός ότι οι πιστωτές δεν θα πρέπει να βρίσκονται σε δυσµενέστερη θέση από ότι θα ήταν εάν η εταιρεία βρισκόταν υπό διαδικασία εκκαθάρισης. Κατά την επικύρωση των προτάσεων του εξεταστή, το δικαστήριο λαµβάνει επίσης υπόψη τις διατάξεις των περί Καταχρηστικών Ρητρών σε Καταναλωτικές Συµβάσεις Νόµων και του περί Ελευθεροποίησης του Επιτοκίου και Συναφών Θεµάτων Νόµου.

Σύμβουλος Σχεδίων Αποπληρωμής

Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες του Σύμβουλου Σχεδίων Αποπληρωμής, διέπονται και καθορίζονται κάτω από τον περί Αφερεγγυότητας Φυσικών Προσώπων  (Προσωπικά Σχέδια Αποπληρωµής και  ιάταγµα Απαλλαγής Οφειλών)  Νόµος του 2015

Σκοπός του νόµου είναι η θεσµοθέτηση δύο νέων µηχανισµών σε σχέση µε οφειλές φυσικών προσώπων:

  1. Προσωπικά Σχέδια Αποπληρωµής, µέσω των οποίων θα επιτυγχάνεται, υπό συγκεκριµένες προϋποθέσεις, αναδιάρθρωση του χρέους φυσικών προσώπων, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η αποπληρωµή των πιστωτών και να διατηρηθεί, όπου είναι εφικτό, η κύρια κατοικία.
  2. ιάταγµα Απαλλαγής Οφειλών, όπου µέσω σχετικών δικαστικών διαταγµάτων, χρεώστες οι οποίοι δεν έχουν διαθέσιµο εισόδηµα ούτε ουσιαστικά περιουσιακά στοιχεία που θα µπορούσαν να χρησιµοποιηθούν στην αποπληρωµή του χρέους τους, θα απαλλάσσονται από ανεξασφάλιστα χρέη ύψους µέχρι €25.000.

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στα Προσωπικά Σχέδια Αποπληρωμής, όπου η κύρια προσπάθεια του Συμβούλου Αφερεγγυότητας είναι, αφού λάβει γνώσει των οικονομικών δεδομένων ενός χρεώστη, να ετοιμάσει ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης των χρεών, έτσι ώστε να καταστεί το χρέος βιώσιμο και ο χρεώστης φερέγγυος.

Ο χρεώστης θα πρέπει να είναι αφερέγγυος,  πράγµα που σηµαίνει ότι αδυνατεί να αποπληρώσει όλα χρέη του όπως αυτά προκύπτουν, να  ενεργεί καλόπιστα και να προβεί σε πλήρη αποκάλυψη των οικονοµικών του στοιχείων προς τον Σύµβουλο Αφερεγγυότητας. Εάν πληρούνται κάποιες απαραίτητες προϋποθέσεις, επιβάλλεται από το δικαστήριο µια περίοδος (95 ηµέρες) προστασίας από τις ενέργειες των πιστωτών, κατά την οποία ο Σύµβουλος Αφερεγγυότητας θα πρέπει να παρουσιάσει Σχέδιο αναδιάρθρωσης των οφειλών του χρεώστη, µε το οποίο θα προστατεύεται η κύρια κατοικία του χρεώστη, όπου αυτό θα είναι εφικτό.  Το Σχέδιο τίθεται προς ψήφιση στους πιστωτές του χρεώστη για έγκριση.   Σε ορισµένες περιπτώσεις που οι πιστωτές δεν εγκρίνουν το Σχέδιο,  το δικαστήριο θα µπορεί να επιβάλλει το Σχέδιο εάν πληρούνται συγκεκριµένα κριτήρια επιλεξιµότητας και προϋποθέσεις όπως προβλέπονται στο Νόµο.

Υπό κάποιες επίσης προυποθέσεις, δύναται το Σχέδιο Αναδιάρθρωσης να προβλέπει την διαγραφή ανεξασφάλιστων χρεών, καθώς επίσης και μέχρι και την πλήρη απαλλαγή των εγγυητών του χρεώστη, εκεί και όπου η αξία των ενυπόθηκων εξασφαλίσεων υπερκαλύπτουν πλήρως το σύνολο των χρεών.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι σε όλες τις περιπτώσεις διορισμού ενός Συμβούλου Αφερεγγυότητας, προκύπτουν συγκεκριμένες αμοιβές οι οποίες καθορίζονται από τον Νόμο και θα πρέπει να γνωστοποιούνται εκ των προτέρων στους επηρεαζόμενους. Επίσης θα πρέπει να εξετάζονται όλες οι πρόνοιες και τα κριτήρια που διέπουν την κάθε περίπτωση διορισμού, έτσι ώστε να γίνεται η απαιτούμενη αξιολόγηση κατά πόσον ο διορισμός του Σ.Α θα εχει επιτυχή αποτελέσματα.

Σε σχέση με όλα όσα έχουν αναφερθεί πιο πάνω, αλλά και για τις άλλες περιπτώσεις διορισμού Συμβούλου Αφερεγγυότητας, όπως για παράδειγμα Εκκαθαριστή ή/και Παραλήπτη-Διαχειριστή στις περιπτώσεις Νομικού Προσώπου και Διαχειριστή περιουσίας Πτωχευσάντα, στις περιπτώσεις φυσικού προσώπου, είμαστε στην διάθεση σας για επεξηγήσεις και διευκρινήσεις που τυχόν θα απαιτηθούν.
[content_block id=45]